Fot. Zbigniew Zagrodzki | PKWE
Wysoczyzna Elbląska od A do Z! | R jak rzekotka
Wysoczyzna Elbląska zaskakuje tajemniczymi leśnymi ścieżkami i panoramicznymi widokami. Liczne szlaki piesze i rowerowe prowadzą przez najbardziej atrakcyjne turystycznie wzgórza między Elblągiem a Tolkmickiem, stąd od stycznia 2023 roku realizujemy cykl „Poznaj Wysoczyznę Elbląską od A do Z!”. Partnerem cyklu jest Dziennik Elbląski.
R jak rzekotka drzewna
W Polsce żyje 19 gatunków płazów, z czego 10 z nich podlega ochronie gatunkowej ścisłej (traszka karpacka i grzebieniasta, kumak nizinny i górski, grzebiuszka ziemna, ropucha zielona i paskówka, rzekotka drzewna, żaba moczarowa i zwinka), a 8 z nich ochronie gatunkowej częściowej (salamandra plamiasta, traszka górska i zwyczajna, ropucha szara, żaby: jeziorkowa śmieszka, wodna, trawna).
Płazy to zwierzęta prowadzące ziemnowodny tryb życia. Dzięki dwóm parom kończyn, mają możliwość poruszania się po lądzie i w wodzie. Niektóre z gatunków rzadko wychodzą z wody, inne z kolei żyją na lądzie, pośród gęstej roślinności lub na drzewach, a do wody wracają tylko na czas rozrodu.
Klejnot wśród płazów
Rzekotka drzewna Hyla arborea jest drobnym i delikatnym płazem o długich nogach i gładkiej skórze. Zarówno samce, jak i samice mierzą zwykle 3 cm do 6 cm. Cechą charakterystyczną rzekotki jest obecność okrągłych przylg na końcach palców, które ułatwiają jej wspinaczkę na drzewa i krzewy. Grzbiet jest zwykle trawiastozielony, obrzeżony białym i czarnym pasem na bokach, natomiast brzuch jest jednolicie białożółty. Na grzbiecie skóra rzekotki jest gładka i lśniąca, na brzuchu zaś chropowata.
Rzekotka drzewna bywa nazywana klejnotem wśród płazów żyjących w Polsce ze względu na rzadko spotykane ubarwienie. Jej zielony kolor sprawia, iż siedząc wśród liści na gałęziach drzew i krzewów zlewa się z nimi i jest prawie niewykrywalna.
Ma ona również zdolność zmiany ubarwienia. W zależności od warunków środowiska i swojego stanu fizjologicznego może zmieniać barwę na szarą, brązową, a nawet niebieskofioletową. Po ustąpieniu bodźca, barwa osobnika wraca do stanu wyjściowego (kolor zielony).
Nadrzewny tryb życia
Rzekotka drzewna jest gatunkiem ciepłolubnym. Występuje po za obszarami górskimi na terenie całego kraju, w tym na Wysoczyźnie Elbląskiej. Jest jedynym polskim płazem prowadzącym głównie nadrzewny tryb życia. Może wykazywać zarówno aktywność dzienną, jak i zmierzchową. W czasie najzimniejszych miesięcy w roku (w Polsce październik – marzec) zapada w sen zimowy, który spędza na lądzie, zagrzebana w ziemnych norkach pod korzeniami drzew.
Największy śpiewak wśród żab
Po wybudzeniu się ze swojego zimowego snu rzekotki wędrują do swoich zbiorników rozrodczych.
Po przybyciu na miejsce wieczorami i nocą przebywają w wodzie, natomiast dniami przesiadują na brzegu. Wraz z zapadnięciem mroku samce starają się utworzyć na powierzchni wody swoisty chór. Znajdując się 3 m od siebie wyznaczają głosem rewir z którego przepędzają inne samce, a śpiewem – rytmicznym, często powtarzanym terkotem zwabiają samice. Głos rzekotki słyszalny jest z odległości ponad 1 km.
Samice składają po 20-150 jaj, w postaci kulistych skupisk przyklejanych do pędów roślin wodnych.
Jajo jest od góry jasnobrązowe, od dołu jasnożółte. Kijanki są ciemnoszare, pokryte złotawymi cętkami. Świeżo przeobrażone młode żabki mierzące ok. 1,6 cm opuszczają wodę w pełni lata. Dojrzewają płciowo po 2 latach.
Rzekotka żywi się głównie pajęczakami, owadami (głównie pluskwiaki, mrówki, chrząszcze i skorki) i ślimakami, na które sprawnie poluje. Jej strategia polega na usadowieniu się na gałęzi czy w zaroślach i nieruchomym oczekiwaniu na pojawienie się zdobyczy, aż ta wpadnie w zasadzkę. Atak taki wymaga sprawnej koordynacji bodźców dopływających z wpatrzonych w zdobycz oczu, precyzyjnego skoku
i wysunięcia języka, by pochwycić nim ofiarę.
Rzekotka drzewna – żaba meteorologa
Niegdyś wierzono, że trzymana w domach rzekotka prognozowała pogodę. Rzekotka wspinając się najwyżej, prognozowała dobrą pogodę, natomiast schodząc z umieszczonej drabinki pochmurną i deszczową. Pamiętajmy jednak, że obecnie w Polsce prywatna hodowla rzekotki drzewnej jest zabroniona, gdyż jest to gatunek objęty ochroną ścisłą.
Barbara Chowałko
Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej
Wysoczyzna Elbląska od A do Z! Zapraszamy do lektury:
A jak Abegg | A jak aster solny
B jak bielik | B jak Bażantarnia
D jak dzięcioł | D jak domy podcieniowe
E jak Elbląskie Towarzystwo Starożytności | E jak Elfrida
F jak flora wiosenna | F jak folwarki
G jak głazy narzutowe | G jak gody wiosenne
H jak Hoggo | H jak Huta Żuławska
J jak jeleń sika | J jak jaskółki
K jak kruszczyki | K jak krajobraz kulturowy
L jak lepiężnik | L jak lilia złotogłów
Ł jak Łęcze | Ł jak łuskiewnik
M jak miodunka | M jak marzanka wonna
N jak Natura 2000 | N jak Nadbrzeże
O jak orzesznica | O jak olsza
P jak pomniki przyrody | P jak pióropusznik strusi
R jak rezerwat przyrody | R jak rzekotka drzewna
S jak Szlak Kopernikowski |S jak szlaki rowerowe
Ś jak Święty Kamień | Ś jak śledziennica skrętolistna
U jak uszatka | U jak użytki ekologiczne
