Dęby w Kadynach wzdłuż drogi. Fot. H. Kruk
Ochrona i zachowanie bioróżnorodności na Wysoczyźnie Elbląskiej
Celem projektu jest ochrona wybranych elementów przyrody ożywionej w Parku Krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej (PKWE) i jego otulinie: pomników przyrody oraz gatunków zwierząt. W ramach zadania planuje się:
- bezinwazyjne badanie tomografem sonicznym 4 konarów pomnikowego Dębu Hoggo rosnącego w otulinie PKWE oraz jednego z kasztanowców – elementu pomnikowej Alei Kasztanowej rosnącej tuż przy granice PKWE, w jego otulinie,
- wizualną ocenę stanu zdrowotnego (metodą VTA) 6 pomników przyrody rosnących na terenie Kadyn (teren PKWE) i wydanie zaleceń ochronnych,
- pielęgnacja drzewa pomnikowego z adaptacją terenu – pomnik przyrody: buk zwyczajny odm. zwisłej, w Łęczu (teren PKWE)
- rozwieszenie budek lęgowych dla ptaków: 10 budek dla pliszki górskiej oraz 5 dla tracza/gągoła na terenie PKWE.
Stare, pomnikowe drzewa, są miejscem bytowania rzadkich i chronionych gatunków grzybów, porostów, mchów, zwierząt i i posiadają olbrzymią wartość przyrodniczą. W 2022 i 2023 prowadzono badania i prace pielęgnacyjne pomnika przyrody – Dębu Hoggo, w tym ocenę stanu drzewa z dostępu linowego. W trakcie prac stwierdzono, że 4 konary mają rany wzdłużne, które w przyszłości mogą się wyłamać. Zalecono ich zbadanie tomografem sonicznym w celu uzyskania współczynnika bezpieczeństwa. W 2024 roku dokonano oceny wizualnej pomnika przyrody – Alei Kasztanowej. Wśród wydanych zaleceń zarekomendowano wykonanie badania tomografem sonicznym współczynnika wytrzymałości pnia jednego z drzew tworzących aleję z uwagi na rozległy ubytek pnia. a terenie miejscowości Kadyny znajduje się wiele pomników przyrody, w tym takie, których stan może zagrażać bezpieczeństwu życia i mienia. Wyselekcjonowano 6 pomnikowych dębów szypułkowych, których stan wymaga szybkiej interwencji. Wydane zalecenia ochronne umożliwią zaplanowanie prac pielęgnacyjnych w kolejnych latach, co z przedłuży żywotność drzew i zmniejszy zagrożenie dla ludzi.
W Łęczu rośnie piękny pomnik przyrody – buk zwyczajny, odmiana zwisła. W ciągu ostatniego roku, 2 konary uległy nadłamaniu i stanowią zagrożenie dla osób przechodzącym chodnikiem przy pomniku. W ramach zadania planuje się ocenę stanu pomnika, wykonanie prac pielęgnacyjnych.
Gągoł (Bucephala clangula) jest ptakiem gnieżdżącym się w dziuplach wykutych przez dzięcioła czarnego w starych drzewach. Z uwagi na intensywnie prowadzoną w ostatnich latach wycinkę, takich drzew na terenie Parku jest coraz mniej. Na terenie PKWE gągoły są stosunkowo rzadko lęgowe (zaobserwowano obecność kilku par), gniazdują w pobliżu zbiorników wodnych. Rozwieszenie budek typu E (dla gągoła/tracza) zwiększy ilość dostępnych miejsc lęgowych dla tej kaczki, co przyczyni się do poprawy stanu jej populacji. Pliszka górska (Motacilla cinerea) jest gatunkiem typowym dla Parku, gniazdującym przy strumieniach o charakterze górskim. Na terenie Parku stwierdzono obecność co najmniej kilkunastu par lęgowych. Budka dla pliszki jest dostosowana do montażu na ścianach przepustów, mostów lub na drzewach przy ciekach. Gągoł i pliszka górska są objęte ścisłą ochroną gatunkową.
