Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej

W 2024 roku Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, dzięki uzyskaniu dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie, będzie realizował drugi projekt z zakresu ochrony przyrody. Projekt ten dotyczy ochrony fauny i nosi tytuł: „Ochrona mopka zachodniego na Wysoczyźnie Elbląskiej”.

Mopek zachodni Barbastrella barbastrellus to gatunek nietoperza objęty ochroną ścisłą, wymagający działań z zakresu ochrony czynnej. Gatunek ten został wymieniony w załączniku II do Konwencji Berneńskiej, załączniku II do Konwencji Bońskiej oraz w załącznikach II i IV Dyrektywy Siedliskowej (sieć Natura 2000). Mopek ma charakterystyczne, bardzo ciemne, niemal czarne ubarwienie (futro na brzuchu jest ciemnoszare). Siedliskiem mopków są dojrzałe drzewostany zwłaszcza  stare drzewostany liściaste, gdzie jest wiele zamierających i martwych drzew. Mopki na swoje letnie kryjówki chętnie wybierają stare dziuplaste drzewa, często spotyka się go również w szczelinach pod odstającymi płatami kory. Często zmienia schronienia, potrafi przenosić się między kryjówkami z jeszcze nielotnymi młodymi. Gatunek ten preferuje jako pokarm motyle nocne, które stanowią ponad 90% jego diety. Migruje na krótkie dystanse (kilka do kilkunastu kilometrów), między swoimi kryjówkami letnimi a zimowymi. Zimę mopek spędza w koloniach w chłodnych podziemiach (np. w piwnicach, bunkrach).

Na Wysoczyźnie Elbląskiej pierwsze badania występowania mopków w okresie letniej aktywności prowadził w latach 2011-2012 zespół Akademickiego Koła Chiropterologicznego z Uniwersytetu Gdańskiego. Na terenie PKWE duże zimowisko mopka znajduje się w podziemiach klasztoru oo. Franciszkanów w Kadynach, chociaż badania wykazują, że jego liczebność na tym zimowisku rokrocznie maleje. Ostatnia ocena stanu populacji tego gatunku odbyła się w 2019 roku, na terenie siedliskowego obszaru Natura 2000 „Doliny Erozyjne Wysoczyzny Elbląskiej” (który znajduje się w granicach PKWE). Niska liczba złowień wskazała stan zachowania populacji jako zły. W czasie prac poddano również ocenie stan zachowania siedlisk leśnych tak istotnych dla tego gatunku. Ocenie podlegała ilość stojących, martwych i zamierających drzew oraz zasób grubizny. Te parametry siedliskowe również odstawały od optymalnych warunków określonych jako sprzyjające występowaniu tego nietoperza.

Jednym z głównych zagrożeń dla tego gatunku jest zanikanie schronień (letnich i zimowych). Tam, gdzie brakuje starych drzew, skuteczną metodą ochrony mopka jest tworzenie sztucznych schronień – rozwieszanie specjalnych skrzynek szczelinowych. Realizowane zadanie będzie polegało na zakupie i rozwieszeniu w ekologicznie suboptymalnych siedliskach, na odpowiedniej wysokości (minimum 3 – 5 m) 80 budek skrzynek dla nietoperzy oraz przeprowadzenie monitoringu występowania gatunku za pomocą 10 rejestratorów ultradźwięków na terenie PKWE. Pozwoli to na zwiększenie liczby schronień dla mopka i uzupełnienie stanu wiedzy o występowaniu tego gatunku na Wysoczyźnie Elbląskiej.

Planowany koszt realizacji tego projektu wynosi 24 838,10 zł,   w tym dotacja ze środków WFOŚiGW w Olsztynie: 19 870,48 zł.

 

 

 

 

• 
•