Kruszczyca złotawka fot. pixabay
Wysoczyzna Elbląska od A do Z! | I jak insekty
Wysoczyzna Elbląska zaskakuje tajemniczymi leśnymi ścieżkami i panoramicznymi widokami. Liczne szlaki piesze i rowerowe prowadzą przez najbardziej atrakcyjne turystycznie wzgórza między Elblągiem a Tolkmickiem, stąd kontynuujemy nasz cykl „Poznaj Wysoczyznę Elbląską od A do Z!”. Partnerem cyklu jest Dziennik Elbląski.
I jak insekty
Ta tajemnicza nazwa to inne określenie dla gromady zwierząt zwanej owadami (Insecta). Należy ona do stawonogów (Arthropoda). Owady charakteryzują się ciałem pokrytym chitynowym oskórkiem, podzielonym na trzy główne segmenty (głowa, tułów, odwłok) wyposażonym w trzy pary członowanych odnóży. Większość owadów posiada dwie pary skrzydeł, chociaż u niektórych gatunków mogą one być zredukowane lub nieobecne. Owady odgrywają kluczowe role w ekosystemach na całym świecie, pełniąc funkcje takie jak zapylanie, rozkład materii organicznej i stanowiąc ważne ogniwo w łańcuchach pokarmowych. Ich różnorodność i adaptacyjność uczyniły je jednymi z najbardziej rozpowszechnionych i licznych form życia na Ziemi – stanowią one 90% gatunków wszystkich zwierząt. Wśród owadów można wyróżnić wiele rzędów m.in.: chrząszcze Coleoptera, motyle Lepidoptera, muchówki Diptera, błonkówki Hymenoptera, pluskwiaki Hemiptera.
Owad owadowi nie równy
Owady są gromadą najbardziej różnorodną. Zdecydowana większość tych zwierząt żyje na lądzie i posiada skrzydła, dzięki którym świetnie radzi sobie w powietrzu. Niektóre owady, jak rybiki, przerzutki, pchły, nie mają skrzydeł, ale poruszają się szybko, biegając lub skacząc. Nieliczne owady żyją w wodzie, np. niektóre wodne chrząszcze i pluskwiaki.
Jednym najpopularniejszych jest rząd chrząszcze Coleoptera. Jego przedstawiciele są często mylnie nazywani żukami bądź pieszczotliwie żuczkami. A prawda jest jak to zwykle bywa, po środku. Wszystkie żuki są chrząszczami, ale nie wszystkie chrząszcze są żukami. Dla osób zajmujących się koleopterologią (nauką o chrząszczach, zwanych także tęgopokrywymi) nazwa ta określa tylko jedną grupę chrząszczy, a mianowicie nadrodzinę żukokształtne Scarabaeoidea. Powszechnie spotykanym przedstawicielem wspomnianej nadrodziny jest dla większości dobrze znany żuk leśny. Kolejnym przykładem jest kruszczyca złotawka, którą często spotykają miłośnicy piwonii. Żywią się one m.in. kwiatami piwonii, więc występują na niej w okresie kwitnienia, czyli na przełomie maja i czerwca.
Lepidoptera to rząd motyli, wśród których znajdują się przepiękne, kolorowe motyle dzienne oraz mniej okazałe, najczęściej skromnie ubarwione motyle nocne nazywane ćmami. Na Wysoczyźnie Elbląskiej spotkać można spotkać jednego z najciekawiej ubarwionych motylki występujących w Polsce – pazia królowej. Wielką różnorodność w ubarwieniu skrzydeł motyle zawdzięczają ich charakterystycznej budowie. Błoniaste skrzydła tych owadów zbudowane są z licznych, malutkich łuseczek w przeróżnych kolorach. Ogromną różnorodność można obserwować też wśród larw motyli czyli gąsienic. Niektóre osobniki są bardzo niepozorne, w stonowanych kolorach, niektóre w bardzo krzykliwych. Część jest wielobarwna, a część pokryta różnej długości włoskami.
Wielu przedstawicieli owadów znajdzie swe miejsce w gronie zapylaczy. Grupą która ma największe “zasługi” w zapylaniu są owady z rzędu błonkoskrzydłych. Do tego rzędu należy wszystkim dobrze znana pszczoła miodna oraz dzikie pszczoły takie jak murarka ogrodowa.
Czy pająk jest owadem?
Wiele osób nazywa owady kolokwialnie robakami. Czy pająki też są „wrzucone” do tego samego „worka”? Choć należą do stawonogów i na pierwszy rzut oka są do nich podobne pająki owadami nie są. Te często mylone z owadami zwierzęta należą do odrębnej gromady zwanej pajęczakami (Arachnida). Budowa ciała pająków jest inna (m.in. mają ciało zbudowane tylko z dwóch części i mają cztery pary nóg). Łączy je natomiast to, że zamieszkują te same siedliska, ponieważ owady stanowią ich podstawowe pożywienie.
Marta Piekarska
Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej
Wysoczyzna Elbląska od A do Z! Zapraszamy do lektury:
A jak Abegg | A jak aster solny
B jak bielik | B jak Bażantarnia
D jak dzięcioł | D jak domy podcieniowe
E jak Elbląskie Towarzystwo Starożytności | E jak Elfrida
F jak flora wiosenna | F jak folwarki
G jak głazy narzutowe | G jak gody wiosenne
H jak Hoggo | H jak Huta Żuławska
J jak jeleń sika | J jak jaskółki
K jak kruszczyki | K jak krajobraz kulturowy
L jak lepiężnik | L jak lilia złotogłów
Ł jak Łęcze | Ł jak łuskiewnik
M jak miodunka | M jak marzanka wonna
N jak Natura 2000 | N jak Nadbrzeże
O jak orzesznica | O jak olsza
P jak pomniki przyrody | P jak pióropusznik strusi
R jak rezerwat przyrody | R jak rzekotka drzewna
S jak Szlak Kopernikowski |S jak szlaki rowerowe
Ś jak Święty Kamień | Ś jak śledziennica skrętolistna
U jak uszatka | U jak użytki ekologiczne
